Recensie 'Niet alles vergaat - 15 juli tot 24 september'

18 juli 2017

Casteelse Poort Wageningen 14-7-17

Aangekomen in Museum Casteelse Poort in Wageningen waar ik een tentoonstelling ga zien van Trijn Romein en Eveline Kieskamp valt mij direct op dat de wijn en de zoutjes overal hetzelfde zijn. Dat is fijn. Het geeft zekerheid en heeft een geruststellend effect op mijn onrustige natuur. Soms ben ik wat zenuwachtig met zo veel mensen om me heen.

De tentoonstelling wordt ingeleid door de directeur van Het Museum. Ik heb moeite om een en ander goed te verstaan, ik sta nogal achteraan, het krakende geluid door het eten van een kaasstengel en dat gecombineerd met naderende doofheid maakt het luisteren naar een toespraak er niet beter op. Toch hoor ik nog ergens dat Prediker wordt aangehaald. Het lijkt me een ernstig betoog en ik concentreer me in tweede instantie dan maar liever op het kijken naar de mensen die na mij binnenkomen. Ook dat is geruststellend.

Eenmaal wanneer de bezoekers zich door het pand beginnen te verspreiden komen de figuren in de tekeningen en beelden voorzichtig tevoorschijn in de ruimte. De kleine aanwezigen, zo stil en teruggetrokken maar midden in het centrum van onze belangstelling. Het eerste wat ik zie is de grijze vilten sprookjesachtige gestalte van Eveline die bij de ingang staat. De bezoekers staan er gewoon naast met een glaasje en een kaasje. Hoe rustig en ingetogen is dit beeld. Verblind door de vilten parels die hem het gezicht ontnemen kijkt hij misschien toch ergens naar. Het zonlicht dat per ongeluk door de ramen en tussen de bezoekers heen valt werpt een klein lichtend vlak voor hem op de grond. Het geeft de kleine figuur toch een mooi uitzicht misschien, ik hoop het zó voor hem. Eigenlijk weet ik niet wat ik er van moet denken……maar dat lichtvlakje zet me vanaf dat moment op het goede been.

De tekeningen van Trijn en de beelden van Eveline zijn hier en daar in duo´s bijeengebracht. Een liggend eenzaam speelgoedbeest bij een liggende haas, vergeten en verlaten. In een andere hoek van de ruimte zien we van beiden in zichzelf gekeerde figuren, een jongen gehuld in een capuchon en een zittend mensfiguur die min of meer geblinddoekt is, geconcentreerd op de innerlijke wereld misschien. Daar speelt de zon nogmaals een bijna sacrale rol. Het lijkt een vreemd spel van het licht terwijl de serieuze thematiek nadrukkelijk wordt verbeeld door de kunstenaars, de ernst, de grijzen en de vergankelijkheid.

Er is dus hoop. De Januskop, die beide kanten opkijkt en van twee verschillende materialen is gemaakt leert ons dat we misschien kunnen kiezen. De jonge Flamingo’s kijken nieuwsgierig en olijk om zich heen. Op een van de tekeningen zien we het heldere licht door een rotanstoel vallen, het donkere silhouet wordt op de grond gevleid. Hoe sterker het licht, hoe dieper de schaduw. De kunstwerken lijken de vertaling van iets dat veel krachtiger is en door heel deze tentoonstelling heen schijnt. De kracht van licht zonder lichtbron zoals dat ook in de schilderijen van Rembrandt en Vermeer aanwezig is. Er moét ergens licht zijn. Niet alles vergaat. Hoop is het laatste dat overblijft op de bodem van de Doos van Pandora. Niet alles is verloren. Juist die vingerwijzing maakt alles anders.

De wolken blijven meestal lang boven het Rijndal hangen en hebben moeite om over de Wageningse berg weg te drijven. Vandaag was het al niet veel anders, de hele dag was het buitengewoon regenachtig met dreiging van hier en daar een flinke donderbui. Om een uur of vier begon de zon te schijnen en dat veranderde alles.

Yoke Ferwerda